Jak uczyć dzieci? Kiedy nauczanie (matematyki) jest skuteczne?
Nauczanie jest pod względem neurobiologicznym niezbyt skomplikowanym procesem, jednak na tyle odpornym na różnego rodzaju czynniki, że bardzo łatwo go zaburzyć. W rezultacie efekt jest zupełnie inny od oczekiwanego, a dziecko może zamiast przyswajać nowe informacje, może po prostu zgubić znaczenie wcześniej poznanych zagadnień lub zwyczajnie przestać je rozumieć. Istotne jest więc, aby nauczanie było świadome i zaplanowane. Jak uczyć skutecznie? Czego się wystrzegać?
Jak uczą się dzieci (matematyki)?
Samo uczenie się polega na utrwalaniu zmian w zachowaniu, zachodzące pod wpływem doświadczeń. Jest to z neurobiologicznego punktu widzenia wzmacnianie istniejących połączeń w sieci nerwowej, jak i tworzenie nowych. Tutaj warto wspomnieć, że najefektywniejszy dla mózgu sposób zdobywania nowych informacji, to uczenie się nieświadome. Nie jest więc skuteczne np. uczenie się na pamięć, z czym często mamy do czynienia w szkole, a nawet już w przedszkolu. Kluczem do efektywnego uczenia się jest zrozumienie danego problemu.
Kiedy dzieci uczą się efektywnie (matematyki)?
Sam proces uczenia się jest dosyć uniwersalny, zarówno dla dorosłych jak i dla dzieci. Jednak im starsi jesteśmy, tym ciężej przychodzi nam wytwarzanie tych nowych połączeń neuronowych. Młody umysł jest chłonny i chętnie przyswaja nowe informacje. Są jednak czynniki, które sprawiają, że uczenie się przychodzi łatwiej i skuteczniej. Przede wszystkim, dzieci uczą się wtedy, gdy same tego chcą. Gdy odczuwają potrzebę poznania czegoś, zrozumienia, to proces uczenia zachodzi wręcz mimowolnie. Kolejnym istotnym czynnikiem jest komfort i bezpieczeństwo w trakcie uczenia się. Jeśli to nie będzie zapewnione, będą wytwarzały się w organizmie hormony stresu, które mogą znacznie zaburzyć cały proces. Co za tym idzie, musimy dziecku zapewnić spełnienie podstawowych potrzeb. Dziecko musi być wypoczęte i odpowiednio odżywione, aby aparat poznawczy funkcjonował jak należy. Bardzo ważnym aspektem jest również to, aby pozwalać dziecku na swobodne doświadczanie i popełnianie błędów. Na efektywność procesu uczenia się, bardzo dobrze działa również praca w grupie. Najlepiej stosunkowo małej, jednak pozwalającej na wzajemną obserwację.
Jak uczyć dzieci (matematyki)?
- Ucz przez naśladownictwo – dzieci szczególnie w pierwszych latach życia uczą się przez kopiowanie tego, co robią inni. Ważne jest, by nie tłumaczyć dzieciom, lecz pokazywać.
- Nauczanie czynnościowe – współcześnie, uważa się, że wiedza jest działaniem, aktywnym a nie biernym procesem. Dzieci skuteczniej i efektywniej przyswajają nowe zagadnienia, jeśli uczą się poprzez doświadczanie, odkrywanie, dotykanie, manipulowanie i dalsze samodzielne wysnuwanie wniosków.
- Pozwalaj dzieciom popełniać błędy – jako dorośli jesteśmy zazwyczaj przekonani, że trzeba się uczyć na błędach, jednak często zapominamy o tym nauczając najmłodszych. Popełnianie błędów i samodzielne wyciąganie wniosków to niezwykle ważny aspekt uczenia się.
- Pozwól dziecku na aktywność fizyczną – nie chodzi oczywiście o to, aby dziecko ucząc się robiło pajacyki czy podskoki na jednej nodze. Jednak ruch jest ważnym elementem procesu uczenia się dla wielu dzieci. Pomaga zapamiętywać informację i wspomaga procesy kojarzenia.
- Dbaj o relację z uczniem – dzieci jak żadna inna grupa ma potrzebę bycia wysłuchanym i zrozumianym. Aby skutecznie uczyć, należy zadbać o to, by te potrzeby były zaspokojone. Dzieci bardzo chętnie naśladują tych, którzy są dla nich dobrzy, więc bądźmy po prostu dobrzy dla nich.