Jak pomóc dziecku w liczeniu? 10 porad dla rodziców i nauczycieli

Uczenie się jak już wiemy, jest to proces poznawczy, polegający na modyfikacji zachowania pod wpływem doświadczeń, mający na celu przystosowanie się osobnika do otoczenia. Można również traktować definicję potoczną, która mówi, że uczenie się jest procesem przyswajania nowych informacji z otoczenia, a także łączenie już istniejących w umyśle. Jest to więc stosunkowo delikatny proces, którego przebieg łatwo jest zaburzyć. Jeśli chcemy skutecznie pomagać dziecku w nauce matematyki, musimy wiedzieć, w jaki sposób to robić. Oto lista, z której dowiecie się co robić i czego lepiej unikać. 

1. Nie pomagaj dziecku zbyt dużo

Sprawą oczywistą jest to, że chcemy dziecku pomóc. Czasem jednak chcąc dobrze, zbyt wiele czynności wykonujemy za dziecko, zabijając w nim naturalną potrzebę samodzielnego odkrywania świata. Nie wyręczamy uczniów w ich zadaniach, gdyż może to skutkować brakiem dalszej motywacji i urodzeniem się w dziecku przekonania, że nie musi nic robić, bo i tak dorosły zrobi wszystko za niego. 

2. Staraj się nie stosować kar i nagród

System kar i nagród jest powszechnie stosowany w wychowywaniu dzieci. Jeśli nawet nie jesteśmy tego świadomi, często chociażby naszym zachowaniem dajemy dziecku znać, że coś nie podoba nam się (kara) lub o tym, że coś nam pasuje (nagroda). Prawdę mówiąc jednak, nie jest to najskuteczniejsza metoda wychowawcza. Szczególnie, że kary i nagrody są stosowane przez rodziców i nauczycieli w sposób nieprzemyślany i impulsywny. W rezultacie nie skupiają się oni na celu, a jedynie na tym, by wywołać w dziecku określoną reakcję. 

3. Dbaj o to, aby dziecko operowało na abstrakcji

Gdy dziecko jest jeszcze na etapie wykonywania operacji matematycznych tylko na konkretnych przedmiotach, warto zadawać mu różne zadania w formie historyjki. Jeśli wybierzemy zadania, które wymagają wykonanie jakiegoś działania, to najczęściej dziecko zacznie sobie samo wyobrażać przedmioty, przechodząc powoli z konkretów do działań na abstrakcie. Nie wymuszamy jednak tego, jeśli dziecko chce policzyć na palcach lub klockach, pozwólmy mu. 

4. Nie ucz dziecka liczb tylko w kolejności

W nauce dziecięcej matematyki istotne jest, aby dzieci miały świadomość, że liczby to nie tylko słowa, ale że oznaczają one coś więcej. Aby zapobiec zawężaniu się perspektyw, należy dziecko uczyć liczebników, a także symbolicznych zapisów liczb nie tylko w kolejności (0, 1, 2, 3,…), ale również w postaci nieuporządkowanych ciągów.

5. Pokazuj dziecku zarówno poprawne liczenie, jak i błędne

Często podczas uczenia dzieci skupiamy się jedynie na poprawianiu błędów dziecka, jednak nie skupiamy się na nich na tyle, by dziecko zrozumiało, co zrobiło niepoprawnie. Dlatego istotnym jest, aby przy wykonywaniu ćwiczeń z dzieckiem pokazywać zarówno przykłady wykonane poprawnie, jak i takie wykonane błędnie. Dziecko oprócz samej świadomości tego, jakich błędów nie popełniać, będzie miało przy takich lekcjach mnóstwo zabawy i radości, które poskutkują lepszym utrwalaniem materiału. 

6. Poszerzaj zakres tak bardzo, jak to możliwe

Jeśli dziecko jest na etapie uczenia się liczebników i zapisu symbolicznego liczb, istotne jest, aby szybko zdało sobie sprawę tego, że liczb jest zdecydowanie więcej, niż te, na których operujemy. Dlatego gdy tylko jest to możliwe, starajmy się poszerzać zakres, w którym dziecko się porusza, uzmysławiając, że liczb jest nieskończenie wiele.

7. Nie pokazuj dziecku negatywnych emocji podczas nauki matematyki

Ucząc np. swoje dziecko, łatwo jest popaść w różne skrajne emocje. To naturalne, że gdy dziecku coś wychodzi, cieszymy się, a jesteśmy smutni lub źli, gdy ponosi porażkę. Nie dajmy jednak tego odczuć, gdyż może to skutkować załamaniem pewności siebie, a także wytworzeniem się złych wspomnień związanych z nauką matematyki.

8. Nie tłumacz dziecku matematyki, tylko ją pokazuj

Dzieci szczególnie w pierwszych etapach nauczania, zdobywają wiedzę i umiejętności poprzez naśladownictwo innych dzieci i dorosłych. Dlatego tłumaczenie dziecku, w jaki sposób ma coś wykonać, jest z reguły mało skuteczne. Pokażmy dziecku i poprośmy, by zrobiło to, co my, a na pewno lepiej zrozumie ono dane zagadnienie. 

9. Dbaj o rozwijanie kreatywności dziecka

W nauczaniu istotne jest nie to, aby pokazywać dziecku prawidłowe ścieżki, ale to, aby umożliwić tworzenie nowych rozwiązań. Nie pozwólmy, by kreatywność została w dziecku stłumiona. Gdy tylko widzimy, że dziecko ma pomysł na coś innego, niż to, co my chcemy mu pokazać, należy mu pozwolić to zrobić. 

10. Znaj wartość swojej roli w uczeniu dziecka matematyki

Bez względu na to, czy jesteś rodzicem, czy nauczycielem, istotne jest, abyś wiedział, jak ważny jesteś w procesie nauczania dziecka. To ty pokazujesz dziecku, że świat jest ciekawy i że warto go odkrywać. To ty pomagasz mu problemach, które wydają się nie do rozwiązania. To twoja rola, aby dbać o rozwój dziecka.